ਲੇਖਕ : ਵਿਜੈ ਗਰਗ
ਦੇਸੀ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਹੋ ਰਹੇ ਘੁਟਾਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਵਟਸਐਪ ਕੋਲ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੋਚਣ ਲਈ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਦੇਸੀ ਤੋਂ ਮੇਰਾ ਮਤਲਬ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਹ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭਾਰਤੀ ਦਵਾਈ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ। ਪਰ ਕੁਝ ਸਵਾਰਥੀ ਤੱਤ ਦੇਸੀ ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਅਜੀਬ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵੇਚਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕੋਈ ਲਾਭ ਦੇਣ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਨੁਕਸਾਨ ਜ਼ਰੂਰ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਤੀਹ-ਚਾਲੀ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ, ਅਸੀਂ ਸੁਣਦੇ ਸੀ ਕਿ ਗੋਡਿਆਂ ਦੇ ਦਰਦ ਦਾ ਗਾਰੰਟੀਸ਼ੁਦਾ ਇਲਾਜ ਦੇਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਉਦੋਂ ਬੇਨਕਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਸਨ ਜਦੋਂ ਇਹ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਟੀਰੌਇਡ ਨਾਮਕ ਦਵਾਈ ਮਿਲਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ ਹੈ, ਪਰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਕਹਿ ਸਕਦਾ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋਰ ਕੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿੱਥੇ ਹੋਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਅੱਜ, ਬਹੁਤ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ, ਮੈਨੂੰ ਸਟੀਰੌਇਡ ਦੀ ਇਹ ਗੱਲ ਯਾਦ ਆਈ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਡੇ ਇੱਕ ਸਾਥੀ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਇੱਕ ਅਖ਼ਬਾਰ ਦੀ ਕਲਿੱਪਿੰਗ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਵੀ ਹੈਰਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੂਗਰ ਲਈ ਵੇਚੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਦੇਸੀ ਦਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਐਲੋਪੈਥਿਕ ਸ਼ੂਗਰ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਨਾਲੋਂ ਦਸ ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਘੁਟਾਲੇ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਉਦੋਂ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਵੀਆਈਪੀ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀ ਦਵਾਈ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ ਪਾਇਆ ਗਿਆ। ਸਿਰਫ਼ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਦਾ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਲੈਵਲ ਇੰਨਾ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿੱਚ ਸੀ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਹੁਣ ਇਨਸੁਲਿਨ ਲੈਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਰਹੀ। ਉਸਨੇ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਵੀ ਇਸ ਚਮਤਕਾਰ ਤੇ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਏ। ਉਸਨੇ ਦਵਾਈ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ।
ਫਿਰ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ। ਸੋਚਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਐਲੋਪੈਥਿਕ ਡਾਕਟਰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਲਿਖਦੇ ਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹਿਸਾਬ-ਕਿਤਾਬ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਉਮਰ, ਭਾਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਬੰਧਤ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਦਵਾਈ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਦੇਖੋ ਕਿ ਦੇਸੀ ਦਵਾਈ ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਸ ਗੁਣਾ ਖੁਰਾਕ ਕਿਵੇਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ।
ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਕੌਣ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਿੰਨੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਤੁਹਾਡੇ ਖ਼ਿਆਲ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੀ ਸਜ਼ਾ ਮਿਲਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ? 1974 ਵਿੱਚ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਫਿਲਮ ‘ਰੋਟੀ’ ਦਾ ਇੱਕ ਗੀਤ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਗੀਤ ‘ਯੇ ਜੋ ਪਬਲਿਕ ਹੈ, ਸਭ ਜਾਉਂਤੀ ਹੈ’ ਰੋਮਾਂਚ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਅੱਜ, ਪੰਜਾਹ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਅਜਿਹਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਨਤਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੀ; ਵੱਡੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ, ਰਾਜਨੀਤਿਕ, ਵਪਾਰਕ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ, ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਵਰਤਣਾ ਹੈ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਭ ਕੁਝ ਜਾਣਦੀਆਂ ਹਨ। ਹੋਰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ, ਬਸ ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਗਾਣਾ ਸੁਣੋ। ਚੌਕਸ ਰਹੋ।
ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨਲ ਕਾਲਮਨਵੀਸ਼ ਮਲੋਟ ਪੰਜਾਬ