ਸਿੰਗਾਪੁਰ : ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ ਪ੍ਰਜਨਨ ਦਰ ਘਟਣ ਦੇ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦਰ 0.97 ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਆਬਾਦੀ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਾਏ ਰੱਖਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ 2.1 ਦੀ ਦਰ ਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਹੈ। ਐਲਨ ਮਸਕ ਨੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ‘ਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਹੇ ਹਾਲਾਤ ਰਹੇ, ਤਾਂ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਖਤਮ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਨਿਊਜ਼ਵੀਕ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਾਧਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਘਟ ਰਹੀ ਲੇਬਰ ਪਾਵਰ ਕਾਰਨ ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀ ਵੰਡ ਵਿੱਚ ਰੋਬੋਟਿਕਸ ਦਾ ਵਰਤੋਂ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਰੋਬੋਟਿਕਸ ਮੁਤਾਬਕ, ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹਰ 10,000 ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ‘ਤੇ 770 ਰੋਬੋਟ ਹਨ। 2030 ਤੱਕ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੀ 25% ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਉਮਰ 65 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਵੇਗੀ।
ਦੱਖਣ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਜਨਨ ਦਰ 0.72 ‘ਤੇ ਆ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਇਸਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ। ਜਾਪਾਨ, ਜਗਤ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬਜ਼ੁਰਗ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਭੀ ਇਹ ਦਰ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਰਕਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰੇਰਕ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਲਾਗੂ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੱਖਣ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਬੱਚੇ ਜਣਮ ਦੇਣ ਲਈ ਕੈਸ਼ ਸਹਾਇਤਾ ਯੋਜਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ। 2022 ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੱਚਾ ਜਣਮ ਦੌਰਾਨ ਖਰਚ ਲਈ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ $1,850 (1,57,000 ਰੁਪਏ) ਦਾ ਬੋਨਸ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਯਤਨਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਪ੍ਰਜਨਨ ਦਰ ਵਿੱਚ ਬਹਾਲੀ ਕਰਨਾ ਚੁਣੌਤੀ ਭਰਿਆ ਹੈ।
ਪ੍ਰਜਨਨ ਦਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਸਥਿਰ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਦਰ 2.1 ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਆਬਾਦੀ ਨਾਲ ਬਦਲਣ ‘ਚ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਆ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਘਟਦੀ ਪ੍ਰਜਨਨ ਦਰ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਬਾਦੀ ਸਿਰਫ਼ ਆਰਥਿਕਤਾ ਲਈ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸਮਾਜਕ ਢਾਂਚੇ ਲਈ ਵੀ ਗੰਭੀਰ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਰੋਬੋਟਿਕਸ ਹੱਲ ਤਾਂ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਆਦਮੀ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਆਬਾਦੀ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਯਤਨ ਲਗਾਤਾਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ।