Sunday, May 19, 2024

ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਪਲਾਸਟਿਕ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਨ

 

ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ 2012 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 2020 ਵਿੱਚ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ 20% ਵਧਿਆ

ਸਰੀ, (ਇਸ਼ਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ): ਸਟੈਟਿਸਟਿਕਸ ਕੈਨੇਡਾ  ਵਲੋਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਨਵੇਂ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਡੇਟਾ ਅਨੁਸਾਰ 2012 ਅਤੇ 2020 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਨੌਂ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ, ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ 15 ਬਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀਆਂ ਬੋਤਲਾਂ ਅਤੇ 14 ਬਿਲੀਅਨ ਪਲਾਸਟਿਕ ਕਰਿਆਨੇ ਦੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਲਿਫਾਫੇ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਕੂੜਾ ਫੈਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਸੰਖਿਆ ਫੈਡਰਲ ਸਰਕਾਰ ਦੇ “ਜ਼ੀਰੋ-ਪਲਾਸਟਿਕ ਵੇਸਟ ਏਜੰਡੇ” ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਕਲਿਤ ਸਟੈਟਿਸਟਿਕਸ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਡੇਟਾ ਸੈੱਟ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ।

ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਔਟਵਾ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਗਲੋਬਲ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸੰਧੀ ਗੱਲਬਾਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦਫਤਰ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ 2040 ਤੱਕ ਪਲਾਸਟਿਕ ਕਚਰੇ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਖਤਮ ਕਰਨਾ ਹੈ ਇਸ ਬਾਰੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਹਿਮਤੀ ਕਾਇਮ ਕਰਨਾਹੈ।

ਰਿਪੋਰਟ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕੈਨੇਡਾ ਨੇ 2020 ਵਿੱਚ 7.1 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਜਾਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ 2012 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 28 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵੱਧ ਹੈ।

ਪੈਕੇਜਿੰਗ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਗਏ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦਾ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦਾ ਇੱਕ ਪੰਜਵਾਂ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਸੱਤਵਾਂ ਹਿੱਸਾ ਵਾਹਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਅਤੇ ਦਸਵਾਂ ਹਿੱਸਾ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕਸ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਕਲ ਪਾਰਟਸ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਗਿਆ।

ਉਸੇ ਸਾਲ, ਲਗਭਗ 5 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਪਲਾਸਟਿਕ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੈਂਡਫਿਲ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਲਗਭਗ ਇੱਕ-ਛੇਵਾਂ ਹਿੱਸਾ ਰੀਸਾਈਕਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸੀ, ਪਰ ਡੇਟਾ ਇਹ ਨਹੀਂ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਰੀਸਾਈਕਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਆਖਰਕਾਰ ਲੈਂਡਫਿਲ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਖਤਮ ਹੋਇਆ ਸੀ।

ਫੈਡਰਲ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ 2019 ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਕੂੜੇ  ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਹਿੱਸੇ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਰੀਸਾਈਕਲ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਟੋਰਾਂਟੋ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਲਗਭਗ 13 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਸਨੀਕ ਆਪਣੇ ਨੀਲੇ ਡੱਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਕੁਝ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ ਆਖਰਕਾਰ ਬਾਹਰ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤਾ ਕੁਝ ਰਿਸਾਇਲਕਲ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ।

ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 2012 ਅਤੇ 2020 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਲਗਭਗ 350,000 ਟਨ ਪਲਾਸਟਿਕ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ “ਲੀਕ” ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਲਗਭਗ ਅੱਧਾ, 155,000 ਟਨ, ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ ਪੈਕਿੰਗ ਦਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 31,000 ਟਨ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀਆਂ ਬੋਤਲਾਂ ਅਤੇ 73,000 ਟਨ ਪਲਾਸਟਿਕ ਲਿਫਾਫੇ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ ਜੋ ਕਿ ਕਰਿਆਨੇ ਦੇ ਬੈਗ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਦੇ ਕਵਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਭਾਰ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ, ਇਹ ਲਗਭਗ 15.5 ਬਿਲੀਅਨ ਪਲਾਸਟਿਕ ਡਿਸਪੋਜ਼ੇਬਲ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਬੋਤਲਾਂ, ਅਤੇ 14.4 ਮਿਲੀਅਨ ਸਿੰਗਲ-ਵਰਤੋਂ ਵਾਲੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਕਰਿਆਨੇ ਦੇ ਬੈਗਾਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ।

45,000 ਟਨ ਹੋਰ ਸਖ਼ਤ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਡੱਬਿਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦਹੀਂ ਦੇ ਕੱਪ, ਕਲੈਮਸ਼ੇਲ ਅਤੇ ਸਾਬਣ-ਸ਼ੈਂਪੂ ਦੀਆਂ ਬੋਤਲਾਂ ਤੋਂ ਆਇਆ।

ਟੋਰਾਂਟੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਪੀਐਚਡੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਅਤੇ ਸਕੂਲ ਦੀ “ਟਰੈਸ਼ ਟੀਮ” ਖੋਜ ਲੈਬ ਵਿੱਚ ਖੋਜਕਰਤਾ ਐਲਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਹਰ ਸਾਲ ਇਕੱਲੇ ਟੋਰਾਂਟੋ ਤੋਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ 4,000 ਟਨ ਪਲਾਸਟਿਕ ਲੀਕ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਸਰੋਤ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੂੜਾ, ਕਰਬਸਾਈਡ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਡੱਬਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੂੜਾ ਸੁੱਟਣਾ ਜਾਂ ਕੂੜੇ ਦੇ ਟਰੱਕਾਂ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਪਾਸਿਓਂ ਡਿੱਗਣਾ, ਅਤੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਪਲਾਸਟਿਕਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜੋ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਰੇਸ਼ੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨ ਦੇ ਨਾਲੇ ਵਿੱਚ ਧੋਤੇ ਜਾਣ ਜਾਂ ਰਬੜ ਦੀ ਧੂੜ ਦੇ ਨਾਲ ਢਿੱਲੇ ਪੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਟਾਇਰ ਆਦਿ ਜੋ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਪਲਾਸਟਿਕ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਾਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਮਾੜਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਪਲਾਸਟਿਕ ਖਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅੰਤੜੀਆਂ ‘ਚ ਫਸ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੌਤ ਤੱਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਮਾਈਕ੍ਰੋਪਲਾਸਟਿਕਸ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਕਸਰ ਪਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਹਾਰਮੋਨ ਵਿਘਨ ਅਤੇ ਕੈਂਸਰ ਸਮੇਤ ਮਨੁੱਖਾਂ ‘ਤੇ ਸਿਹਤ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਸਬੂਤ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ।

ਪਲਾਸਟਿਕ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਸਾਇਣਾਂ ਤੋਂ ਬਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਜੈਵਿਕ ਇੰਧਨ ਤੋਂ ਲਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਈਥੀਲੀਨ, ਸਟਾਈਰੀਨ, ਪ੍ਰੋਪੀਲੀਨ ਅਤੇ ਵਿਨਾਇਲ ਕਲੋਰਾਈਡ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਪਲਾਸਟਿਕ ਸੰਧੀ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ 2040 ਤੱਕ ਸਾਰੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਨੂੰ ਕੂੜੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਖਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਕੋਈ ਵੀ ਪਲਾਸਟਿਕ ਲੈਂਡਫਿਲ ਵਿੱਚ ਖਤਮ ਨਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਲੀਕ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਐਲਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੱਲ ਪਲਾਸਟਿਕ ਜੀਵਨ ਚੱਕਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਿੰਨੀ ਕੁ ਵਰਜਿਨ ਪਲਾਸਟਿਕ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਇਹ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਹੋਰ ਰੀਸਾਈਕਲ ਕੀਤੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ, ਅਤੇ ਰੀਸਾਈਕਲ ਕੀਤੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਨਾਲੋਂ ਵਰਜਿਨ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਵਧੇਰੇ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।

ਸਟੈਟਿਸਟਿਕਸ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੈਨੇਡਾ ਨੇ ਕੁੱਲ 7.1 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਲਾਸਟਿਕ ਵਿੱਚੋਂ 2020 ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ 362,000 ਟਨ ਰੀਸਾਈਕਲ ਕੀਤੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਉਤਪਾਦਨ ਜਾਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤਾ।